Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen

Inleiding

In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen geven we aan hoe we omgaan met het beheren van onze kapitaalgoederen. Kapitaalgoederen zijn objecten als wegen, bomen, bruggen, lichtmasten, gebouwen, riolering etc. We noemen het kapitaalgoederen omdat er veel van het vermogen, of met een ander woord kapitaal, van de gemeente inzit.

 

Voor alle kapitaalgoederen stellen we beheerplannen op. Deze plannen actualiseren we iedere 5 tot 10 jaar, afhankelijk van het soort kapitaalgoed.

 

In die beheerplannen geven we een antwoord op de volgende vragen:

 

* Wat moeten we beheren? We noemen dat in vaktermen het areaal.  
* Op welk niveau gaan we beheren? Of, met andere woorden: hoe netjes moet het er uit zien?
* Welke maatregelen zijn daarvoor nodig?
* Hoeveel gaat dat dan kosten?

 

In deze paragraaf geven we per soort kapitaalgoed een toelichting op het beheerplan. In de toelichting staan de belangrijkste beheerdoelen en de actualiteit van het beheerplan. Ook geven we aan welke ontwikkelingen er spelen.

 

Per beheerplan geven we aan welke middelen de gemeente in 2021 heeft ingezet voor de uitvoering (zowel in de exploitatie als in investeringen). Alle investeringen die voortkomen uit het lopende beheerplan nemen we in deze paragraaf op. Als er gedurende 2021 wijzigingen zijn geweest op het beheerplan, omdat we doelen niet halen of omdat zich onverwachte zaken voordoen, dan rapporteren we dat in het betreffende programma.

 

Overzicht beheerplannen

Beleidsterrein

 

Looptijd

Beheerplan

Datumbesluitvorming

beheerplan

Herziening/

Evaluatie

Duingebiedvoorzieningen

2018 -2022

Geactualiseerd februari 2018

2022

Gebouwen

2020 - 2023

Vaststelling februari 2020

2023

Groen

2012 -2022

Vaststelling februari 2013

2022

Openbare verlichting

2017 -2021

Vaststelling december 2016

2022

Riolering

2020 -2023

Vaststelling december 2019

2022

Stadshaven Veere

2014 -2023

Vaststelling juli 2015

2022

Wegen

2017 –2020

Vaststelling oktober 2016

2022

Civieltechnische kunstwerken                     

2017 - 2020

Vaststelling oktober 2016

2022

Tabel: Overzicht beheerplannen

 

Algemene beheerdoelen Openbare Ruimte

Met de term openbare ruimte bedoelen we de buitenruimte in kernen die voor iedereen vrij toegankelijk is. Die ruimte bestaat uit diverse elementen, zoals parken en plantsoenen, wegen, stoepen, parkeerplaatsen, lichtmasten, bruggen, etc. De beheerplannen die betrekking hebben op de openbare ruimte zijn:

 

1. Groen
2. Wegen
3. Openbare verlichting
4. Civieltechnische kunstwerken en de stadshaven Veere
5. Duingebied
6. Riolering

 

Alle data over beheer van onze “assets”, zoals we de bovengenoemde elementen ook wel noemen, beheren we in een digitaal systeem. We gebruiken hiervoor een geïntegreerd programma waarin alle assets zijn opgenomen.

 

Voor de inwoners zijn de diverse onderdelen minder relevant. Zij kijken veel meer naar hun omgeving als geheel. We hebben daarom voor het uiterlijk aanzien van de hele openbare ruimte ook een algemeen beheerdoel geformuleerd. We gebruiken hiervoor de Kwaliteitscatalogus Veere die is gebaseerd op de landelijke meetlat van het CROW. De Kwaliteitscatalogus Veere varieert van A (uitstekend) tot D (slecht). In het groenbeleidsplan 2012-2022 maken we onderscheid in 3 zones:

 

Centrumzone – niveau A/B
Woon/werkzone – niveau B/C
Landschaps- en recreatie zone – niveau B/C

 

In 2021 is een integrale visie op de Openbare Ruimte opgesteld en door de gemeenteraad vastgesteld. Deze visie gebruiken we als kapstok voor de actualisatie van de diverse beheerplannen die vanaf 2022 op de rol staan.  

 

Groen

Actualiteit van het beheerplan
Het Groen beleids- en beheerplan 2012-2022 is in februari 2013 door de Raad vastgesteld. Het plan omvat een groenstructuurvisie, een groenbeheervisie en een deel met de beschrijving van het geautomatiseerd groenbeheersysteem. Het plan loopt aan het einde van zijn looptijd en is op een aantal punten niet meer actueel. In het huidige plan is er niet voldoende aandacht voor thema’s als klimaatadaptatie, biodiversiteit, duurzaamheid en burgerparticipatie.

 

Beheerdoelen
In het plan gaan we uit van de kwaliteitsniveaus zoals vastgesteld in de Kwaliteitscatalogus Veere.

 

Maatregelen
Medewerkers van de gemeente en aannemers onderhouden dagelijks het groen. In de winter en het voorjaar voeren we groot onderhoud uit. Bosplantsoen dunnen we en bomen snoeien we. Versleten bomen en groenvakken vervangen we. We combineren deze werkzaamheden zoveel mogelijk met andere werkzaamheden, zoals wegonderhoud en rioolvervanging.

 

Ontwikkelingen
Het klimaat veranderd, een groene leefomgeving levert een bijdrage aan woongenot en gezondheid. Deze twee dingen vragen om een goede groene inrichting van onze kernen. Meer bomen en voorzieningen voor vlinders en insecten dragen daar aan bij. In 2021 is een begin gemaakt met maatregelen die bijdragen aan biodiversiteit en het behoud en uitbreiding van ons bomenbestand.

 

In het huidig groenbeheerplan is er onvoldoende aandacht aan thema’s als duurzaamheid en biodiversiteit. Deze onderwerpen zijn de afgelopen jaren steeds actueler geworden. In de dagelijkse praktijk pakken we deze thema’s wel mee. We gebruiken geen chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Bij de keuze van planten kijken we ook naar de meerwaarde voor insecten. In 2022 gaan we het beheerplan actualiseren om deze thema’s ook beleidsmatig te borgen.  

 

Resultaten

De afgesproken kwaliteit is ook in 2021 bijna overal gehaald. Omdat we geen chemische middelen meer gebruiken  blijft het moeilijk om probleem onkruiden als kweekgras, heermoes etc. onder controle te houden. We hebben vaker dan in het verleden moeten kiezen voor tijdelijke braak of tijdelijk inzaaien met gras.

 

Openbaar groen

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Exploitatiebedragen

694

647

641

Tabel: Groenbeheerplan (bedragen x € 1.000)

 

Wegen  
Actualiteit van het beheerplan
De onderliggende visie voor wegenonderhoud is in 1997 vastgelegd in de kadernota Wegbeheer. We hebben er toen voor gekozen om te werken volgens de landelijk methode “Rationeel Wegbeheer” van het CROW. In oktober 2016 is door de Raad het nieuwe wegbeheerplan 2017 tot en met 2021 vastgesteld. In de meerjarenbegroting maakten we gedurende de looptijd middelen vrij voor de realisatie van het beheerplan.

 

Beheerdoelen
In 2021 gaan we voor ambitieniveau ‘C’.

 

In het plan zijn keuzes gemaakt ten aanzien van het ambitieniveau. We maken daarbij gebruik van de CROW methode “rationeel wegbeheer”. Deze methode kent vijf  categorieën; A+ (nieuw), A (goed), B (voldoende), C (binnen 2 jaar ingrijpen), D (achterstallig onderhoud). De doelstelling voor de planperiode is het opheffen van het achterstallig onderhoud. Alle wegen voldoen aan het einde van de planperiode minimaal aan niveau B. In november 2020 is er opnieuw gemeten en was er bij 10 % van het wegareaal sprake van achterstallig onderhoud (D). In 2022 meten we opnieuw onze kwaliteit.

 

Maatregelen
Op basis van het beheerplan stellen we ieder jaar een uitvoeringsprogramma voor het groot onderhoud op. We kijken daarbij twee jaar vooruit. In dit programma houden we niet alleen rekening met de toestand van de weg, maar kijken we ook naar de riolering, het groen, verkeer, etc. Daarnaast voeren we klein onderhoud uit.

 

Ontwikkelingen
Er is een steeds meer integrale aanpak van het groot onderhoud. Ook externe partijen zoals Evides, Stedin en andere beheerders betrekken we bij groot onderhoud. Om alle werkzaamheden op elkaar af te stemmen is er een nieuwe samenwerking in het leven geroepen. De Afstemming Zeeuwse overheden en Nutsbedrijven (AZON). Hierdoor voeren we veel efficiënter groot onderhoud uit met minder overlast voor de omgeving. Het is wel van belang jaren vooruit te kijken. De werkvoorbereidingstijd is inmiddels opgelopen tot minimaal een jaar. Terwijl het afstemmen van de planning van groot onderhoud nu ongeveer 3 jaar van te voren gebeurt. Dit betekent dat we minder flexibel zijn om op korte termijn wijzigingen aan te brengen in de planning.

 

Resultaten

Een deel van het budget voor wegonderhoud is in 2021 doorgeschoven naar 2022. Dit is het resultaat van onvoorzien personeelstekort in de voorbereiding. We verwachten in 2022 de achterstand weer in te halen. Door uitvoeren van klein onderhoud zijn vele kleine schades aan wegen en trottoirs hersteld. In 2021 is er groot onderhoud gestart of uitgevoerd aan de wegen Banckertstraat en omgeving Koudekerke, Scheldestraat en omgeving Zoutelande en Kapellestraat en omgeving Veere. Daarnaast is er asfaltonderhoud uitgevoerd.

 

Wegenbeheerplan

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Exploitatiebedragen (exclusief uren)

1.200

980

1.004

Tabel: Wegbeheerplan (bedragen x € 1.000)

 

Openbare verlichting

Actualiteit van het beheerplan
In december 2016 stelde de Raad de tussentijdse actualisatie van het beleids- en beheerplan vast. Het beheerplan loopt van 2017 tot en met 2021.

 

Beheerdoelen
De komende jaren voorzien we de helft van alle lichtmasten van energiezuinige armaturen in combinatie met passief dimmen. Er is door problemen met de aannemer een achterstand ontstaan in de uitvoering hiervan. De achterstand is weer ingehaald. In 2022 actualiseren we het beheerplan.

 

In 2018 wilden we het aantal lichtmasten dat we beheren verminderen met 10%. Met andere wegbeheerders zijn hierover in 2018 afspraken gemaakt. De feitelijke overdracht vindt plaats in 2022.

 

Maatregelen
Het beheer en onderhoud van de openbare verlichting kopen we als Zeeuwse overheden gezamenlijk in. Op basis van het beheerplan stellen we ieder jaar een uitvoeringsprogramma op. We stemmen de uitvoering zoveel mogelijk af op andere onderhoudswerkzaamheden. 

 

Ontwikkelingen
In 2018 is er nieuw beleid vastgesteld voor licht en donker. Dit heeft beperkt effect op het beheerplan. In de uitvoering wijken we waar nodig af van het beheerplan om te voldoen aan het nieuwe beleid. De technische ontwikkelingen bij openbare verlichting gaan snel. Dit kan ook een reden zijn om het beheerplan tussentijds aan te passen.

 

Resultaten

Het aandeel energiezuinige LED-verlichting is op 1 januari 2022 69% van in totaal 5512 lampen. Begin 2021 was nog ruim 50% van de openbare verlichting uitgevoerd in LED.

 

Openbare verlichting

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Investeringsbedragen

240

240

191

Investeringsbedragen oude jaren

n.v.t.

n.v.t.

158

Tabel: Beheerplan openbare verlichting (bedragen x € 1.000)

 

Civieltechnische kunstwerken

Actualiteit van het beheerplan
In oktober 2016 is het beheerplan voor civieltechnische kunstwerken, zoals bruggen en trappen door de raad vastgesteld. Het plan loopt tot en met 2021.

 

Beheerdoelen
De doelstelling van het plan is om achterstallig onderhoud te voorkomen. Voor het uiterlijk van kunstwerken maken we gebruik van een zespuntenschaal. Niveau 1 is uitstekend en niveau 6 is zeer slecht. We streven naar niveau 4 (matig). Dit is het niveau waarop het object veilig te gebruiken is tegen de laagste onderhoudslast. 

 

Maatregelen
Bij het onderhoud van kunstwerken kennen we 3 soorten onderhoud. Als een kunstwerk aan het einde van zijn levensduur is, voeren we of een renovatie uit of we vervangen het hele kunstwerk. Dit laatste noemen we vervangingsonderhoud. Verder voeren we jaarlijks regulier onderhoud uit op basis van een inspectie. En klein onderhoud op basis van meldingen.

 

Ontwikkelingen
Bij kunstwerken maken we (nog) gebruik van FSC-hardhout. Dit is niet duurzaam en ook moeilijk verkrijgbaar. Helaas hebben we nog geen goede alternatieven. De komende jaren gaan we experimenten doen met meer duurzame materialen. Ook het hergebruik van hardhout is hiervoor een optie.

 

Resultaten

Het onderhoud aan de kunstwerken is conform planning uitgevoerd. Het achterstallig onderhoud is volledig weggewerkt. Het areaal is opgenomen in de nieuwe beheersoftware.

 

Civieltechnische kunstwerken

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Stand voorziening per 1-1

160

160

160

Storting in voorziening

76

76

76

Uitgaven

76

76

86

Stand voorziening per 31-12

160

160

149

Tabel: Beheerplan civieltechnische kunstwerken (bedragen x € 1.000)

 

Gebouwenbeheer

Actualiteit van het beheerplan

In 2019 is het beheerplan geactualiseerd, het nieuwe beheerplan is in februari 2020 vastgesteld door de raad. Voor de uitvoering hiervan zijn in de begroting voldoende financiële middelen beschikbaar.

 

Beheerdoelen

Alle onderhoudswerkzaamheden aan de gemeentelijke gebouwen doen we op basis van het “Beheerplan onderhoud gebouwen en bouwwerken”. In het beheerplan staan alle bestaande gemeentelijke gebouwen, maar ook bouwwerken zoals de stadsmuren van Veere. Per gebouw is bepaald wat het onderhoudsdoel is en op welk niveau we het gebouw onderhouden. Er zijn 6 niveaus van onderhoud: 6 is zeer slecht en 1 uitstekend.  

 

Het basisdoel is niveau 3. Dit houdt in dat we alle gebouwen voor zo min mogelijk kosten in stand houden. Voor het gemeentehuis kiezen we vanwege bedrijfszekerheid en representativiteit voor niveau 2. Voor overige gebouwen kiezen we voor niveau 4 of als we gebouwen op termijn af willen stoten of die nu geen functie hebben zelfs voor 5.

 

Maatregelen
Bij het onderhoud van gebouwen maken we onderscheid tussen 4 soorten onderhoud:

 

1. Vervangingsonderhoud: een renovatie of het vervangen van het hele gebouw.
2. Groot onderhoud: bijvoorbeeld het vervangen van daken of kozijnen.
3. Regulier onderhoud: bijvoorbeeld schilderen of onderhoud aan verwarmingssystemen.
4. Klein onderhoud: bijvoorbeeld het vervangen van lampen en het verhelpen van klachten.

 

Ontwikkelingen 
In december 2016 stelde de raad het Uitvoeringsprogramma Accommodaties 2030 vast. In de begroting 2020 is het programma Maatschappelijke Voorzieningen vastgesteld wat in 2020 wordt uitgewerkt. Het ziet er wel naar uit dat we de komende jaren gebouwen met een maatschappelijke functie gaan vernieuwen of renoveren. Bij het opstellen van het beheerplan in 2019 is hier zoveel als mogelijk op geanticipeerd.

 

In het Duurzaamheidsplan 2017-2020 staat dat alle gemeentelijke gebouwen in 2025  energieneutraal moeten zijn. In het nieuwe beheerplan gaan we er vanuit dat we de werkzaamheden hiervoor zoveel mogelijk combineren met geplande renovaties en onderhoud. Besparingen benutten we om nieuwe investeringen voor energiebesparing te dekken (revolving fund).

 

Resultaat  

Het grootste deel van de geplande onderhoudsmaatregelen is uitgevoerd conform het beheerplan; er waren geen onverwachte uitgaven. In 2021 hebben we onder andere de volgende projecten afgerond.

  • Evaluatie van de Installatie Verantwoordelijkheid samen met extern deskundige
  • Onderzoek naar constructieve problemen Praethuis Veere
  • Renovatie grote zaal en foyer Couburg Koudekerke
  • Vervangen armaturen door LED verlichting sporthal de Couburg
  • Vernieuwen roeden molen Aagtekerke
  • Plaatsing openbare toiletten Strandweg Koudekerke en Oostkapelle
  • Renovatie vloeren wanden sanitair diverse openbare toiletgebouwen
  • Sloop gebouwtje Rode Kruis – Kinderopvang Meliskerke voor parkeerterrein
  • Sloop opstallen midgetgolf voor herinrichting terrein Nehalenia
  • Installatie apparatuur ontkalking diverse sportaccommodaties

 

De energie maatregelen worden meegenomen in de projecten van het Maatschappelijk Vastgoed.

 

In maart 2020 is het hoofdlijnenprogramma 2020-2022 van de gemeente Veere afgesloten. Hierin is opgenomen dat in de eerste fase van het project maatschappelijke voorzieningen wordt ingezet op investeringen de kernen Aagtekerke, Serooskerke, Westkapelle en Oostkapelle. Het ontwerp en voorbereiding van projecten is ter hand genomen.

 

Gebouwenbeheer

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Stand voorziening per 1-1

646

646

646

Storting in voorziening

982

982

997

Uitgaven

905

905

487

Stand voorziening per 31-12

723

723

1.156

Tabel : Gebouwenbeheerplan (bedragen x € 1.000)

 

Riolering

Actualiteit van het beheerplan
Voor de planperiode 2020-2023 is het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) in december 2019 door de raad vastgesteld.

 

Beheerdoelen 
Volgens de Wet milieubeheer hebben we een zorgplicht voor riolering. Het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) geeft aan hoe we hier vorm aan geven. De belangrijkste doelen zijn:

 

* vuil water in het oppervlaktewater zo veel mogelijk voorkomen;
* (grond)wateroverlast zo veel mogelijk voorkomen.

 

In het vGRP staat ook hoe we omgaan met de (grond)waterhuishouding. De technische uitwerking vindt plaats in operationele plannen. In het vGRP anticiperen we op een aantal ontwikkelingen. De belangrijkste ontwikkeling is de klimaatontwikkeling: meer kans op wateroverlast, maar ook meer perioden van droogte.

 

Maatregelen
Voor het onderhoud van alle elementen uit het vGRP kennen we een breed pakket aan onderhoudsmaatregelen. We zorgen voor vervanging of renovatie van riolen, gemalen, drainage, etc. als ze aan het einde zijn van hun levensduur. Daarnaast voeren we regulier onderhoud uit. Bijna altijd doen we dit via uitbesteding met meerjarige contracten. Hierbij kunt u denken aan het laten reinigen van riolen en gemalen, het legen van kolken, etc. Klein onderhoud (zoals het verhelpen van verstoppingen en storingen) besteden we gedeeltelijk uit, maar doen we ook voor een deel met onze eigen medewerkers.

 

Naast onderhoud doen we ook veel aanpassingen aan het rioolstelsel. We maken het robuuster, zodat de risico’s op vervuiling en wateroverlast niet groter worden.

 

Ontwikkelingen

Het veranderende klimaat vraagt om een openbare ruimte die flexibeler is en minder kwetsbaar voor extreme weersomstandigheden (te droog of te nat). We moeten inspringen op deze ontwikkelingen.

 

Resultaten

Alle geplande werkzaamheden en investeringen zijn binnen budget uitgevoerd.

 

De vervanging van het riool in het Vebenabos is uitgesteld als gevolg van gevonden Niet Gesprongen Explosieven. We renoveren het riool in 2022 zonder graafwerkzaamheden.

 

Door extreme neerslag was er op diverse locaties sprake van wateroverlast. Op veel locaties zijn we gestart met maatregelen om de kans op wateroverlast te verkleinen.

 

We plaatsen in diverse hoofdrioolgemalen een nieuw type pomp. Deze zorgt voor minder verstoppingen en minder stroomverbruik. We zien dit terug in onze energiekosten en storingen.

 

Op onze hoofdrioolgemalen zit communicatie. Dit betekent dat we ze op afstand kunnen besturen. Door aanpassing van ons communicatieabonnement besparen we jaarlijks circa €20.000.

 

Riolering

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Investeringsbedragen

1.494

1.494

425

Investeringsbedragen oude jaren

n.v.t.

n.v.t.

98

Tabel: Gemeentelijke Rioleringsplan (bedragen x € 1.000)

 

Duingebiedvoorzieningen

Actualiteit van het beheerplan
In 2018 is het beheerplan tegelijk geactualiseerd met de nieuwe opdracht van de onderhoudswerkzaamheden aan de Stichting Strandexploitatie Veere. Dit was een cijfermatige actualisatie, de beheerdoelen zijn ongewijzigd. In 2018 stelde het college dit beheerplan vast. Het beheerplan heeft weer een looptijd van 4 jaar.

 

Beheerdoelen
Het beheerplan Strand en Duingebied voorzieningen geeft richting aan het beheer en onderhoud van de openbare voorzieningen op de stranden en in het duingebied. Het betreft de duinovergangen, wandelpaden, afrasteringen, loopplanken, afvalbakken, etc. In het plan staat welke kwaliteit de voorzieningen moeten hebben, welke kosten ermee zijn gemoeid en wie wat uitvoert (gemeente of SSV).

 

We hanteren in dit beheerplan ook de meetlat van CROW: van A+(zeer goed) tot D (slecht). Net als in de kernen kiezen we voor niveau B (voldoende) en op in het zicht lopende locaties voor A.

 

Maatregelen
De SSV doet het regulier en klein onderhoud aan de voorzieningen op basis van hun inbestedingsopdracht. De gemeente vervangt en renoveert de paden en trappen.

 

Ontwikkelingen 
We gebruiken nog steeds tropische hardhout (FSC) omdat er nog geen goede alternatieven beschikbaar zijn. Ook blijven we zoeken naar verbeteringen in detaillering om trappen duurzamer te maken.

 

Resultaten

De Stichting Strandexploitatie Veere heeft het dagelijkse en klein onderhoud conform afspraken uitgevoerd. Er is door de eigen organisatie groot onderhoud uitgevoerd aan vijf duinovergangen en er is een flinke lengte duinpad vervangen. Ook is er gestart met de vervanging van oude onderhoud intensieve houten banken door nieuwe kunststof banken.

 

Duingebiedvoorzieningen

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Exploitatiebedragen

238

224

257

Tabel: Beheerplan duinvoorzieningen (bedragen x € 1.000)

 

Stadshaven Veere

Actualiteit van het beheerplan
Voor het onderhoud van de Stadshaven is een apart beheerplan. Dit plan is in 2015 vastgesteld. Het plan heeft een looptijd tot en met 2022. Een deel van het onderhoud is overgedragen aan de jachtclub Veere.

 

Beheerdoelen
We willen de historische haven bewaren en in stand houden.

 

Maatregelen
Alle jachthavenvoorzieningen zijn in erfpacht overgedragen aan de jachtclub. De gemeente zorgt voor de overige kades, keerwanden, etc. 

 

Ontwikkelingen
In 2021 zijn alle constructies in de stadshaven geïnspecteerd. De resultaten verwerken we in het nieuwe beheerplan wat in 2022 wordt opgesteld.

 

Resultaat

De brug over de stadshaven heeft een grote onderhoudsbeurt gekregen.

 

Stadshaven Veere

Begroting 2021

Begroting na wijziging 2021

Rekening 2021

Stand voorziening per 1-1

152

152

152

Storting in voorziening

46

46

46

Uitgaven

46

46

31

Stand voorziening per 31-12

152

152

167

Tabel: Beheerplan Stadshaven Veere (bedragen x € 1.000)