Inleiding
Een verbonden partij is een derde rechtspersoon, waarbij de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang verstaan we: een zetel in een bestuur van een verbonden partij of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang bedoelen we dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld; die zijn ze kwijt in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente.
Het aangaan van banden met (verbonden) partijen komt altijd voort uit het publieke belang. Verbindingen met een verbonden partij kan een manier zijn om een bepaalde publieke taak uit te voeren. De andere 2 manieren zijn om de taak binnen de eigen organisatie uit te voeren of bij een derde partij te beleggen op basis van een privaatrechtelijke overeenkomst. Verbonden partijen kunnen verschillende juridische vormen hebben, bijvoorbeeld een gemeenschappelijke regeling, vennoot of stichting.
Grip
Om grip te hebben op verbonden partijen is het belangrijk dat er een goede governance structuur is. Governance betekent het scheppen van waarborgen voor de realisatie van doelstellingen. Het betreft de samenhang tussen de processen sturen, beheersen, verantwoorden en toezicht houden.
Daarnaast zijn heldere kaders en afspraken nodig waarop gestuurd en waarover verantwoord kan worden.
Een gevolg van samenwerken met verbonden partijen is dat de gemeente een (deel) van de zelfstandigheid verliest. Er zijn meerdere deelnemers met belangen. Het vereist lobbywerk om de belangen van de gemeente Veere op de kaart te zetten. Deze rol is bij de bestuurders en raadsleden belegd.
Gemeenschappelijk regelingen
De gemeente Veere participeert in diverse verbonden partijen. In de meeste gevallen is dit via een samenwerking op basis van de Wet gemeenschappelijke regeling. Binnen de gemeente Veere vertegenwoordigen de collegeleden de gemeente in de besturen van gemeenschappelijke regelingen. Vertegenwoordiging in gemeenschappelijke regelingen is aangemerkt als een taak van bestuur en uitvoering, dus behorend tot de bevoegdheden van het college.
De gemeenteraad heeft een kaderstellende en toezichthoudende rol. Daarom is het van belang dat de gemeenteraad inzicht heeft in de doelstellingen die een verbonden partij namens de gemeente Veere realiseert en welke risico’s hierbij horen. In deze paragraaf geven wij per verbonden partij een toegelicht hierop.
Zeeuws kader gemeenschappelijke regelingen
De gemeenteraad heeft in zijn vergadering van 28 januari 2016 de nota “Aanpak voor een goede samenwerking tussen gemeenten en gemeenschappelijke regelingen” van de Verenging van Zeeuwse Gemeenten (VZG) vastgesteld. Dit rapport heeft tot doel om de onderlinge samenwerking tussen opdrachtgever (gemeente) en opdrachtnemer (gemeenschappelijke regeling) te verbeteren. Eind 2018 is het rapport “Afspraken over samenwerken met Gemeenschappelijke Regelingen in Zeeland” verschenen. Dit is een actualisatie van het rapport van 2015. Waar eerder werd gesproken over adviezen zijn nu afspraken opgenomen. Na een evaluatie van de afspraken is het rapport in 2024 wederom geactualiseerd. De afspraken uit dit rapport hanteren wij als criteria die gelden als beleidskader voor het samenwerken via gemeenschappelijke regelingen.
Indeling
We verdelen de verbonden partijen als volgt onder in drie categorieën:
Gemeenschappelijke regelingen (nummer 1 t/m 7)
Stichtingen en verenigingen (-)
Overige verbonden partijen (nummer 8 t/m 13)